The Conservation Collective ve Sivil Toplum için Destek Vakfı işbirliğiyle Turquoise Coast Environment Fund – Turkey (TCEF)’in finansal desteği yürüttüğümüz Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesindeki İstilacı Yabancı Türlerin Vatandaş Katılımı İle İzlenmesi Projesi önemli bulgular ortaya koymuştur.

İstilacı yabancı türler, türlerin yok olmasının en yaygın ikinci nedeni olarak bildirilirken, ekolojik etkileri besin ağı boyunca yayılabilir ve ekosistem işleyişini etkileyebilir. İstilacı yabancı türler ayrıca önemli sosyo-ekonomik ve sağlık etkilerine de sahiptir ve ekosistem hizmetlerinde önemli kayıplara neden olabilir. Sonuç olarak, bunların yönetimi biyolojik çeşitliliğin korunması ve insan refahı için önemli olup biyolojik çeşitliliğin korunması ve insan refahı için hayati önem taşımaktadır. Uluslararası kurumlar biyolojik istilaların kontrol altına alınması ve ortadan kaldırılması ihtiyacını açıkça kabul etmiş ve ilgili hedefler belirlemiştir (Örneğin Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi tarafından belirlenen Aichi Hedef 9).

Deniz istilacı türlerinin yok edilmesi ancak türler erken tespit edildiğinde ve yönetim faaliyetleri hızla gerçekleştirildiğinde başarılabilmektedir.

Artan küresel ticaret ve çevresel değişim, deniz biyolojik istilalarının yayılmasını ve yoğunluğunu vurgulayarak yönetimlerini bir öncelik haline getirmektedir. Hızlı yönetim müdahaleleri, eylemlerin etkinlik, teknik fizibilite, sosyal olarak kabul edilirliği, etki ve maliyetlerine göre önceliklendirilmesini gerektirir.

Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesindeki İstilacı Yabancı Türlerin Vatandaş Katılımı İle İzlenmesi Projesi çalışmalarında elde edilen veriler, yöneticilerin müdahale süresini kısaltmanın çok önemli olduğunu, istilanın mevcut durumunda deniz istilacıları için yönetim hedefleri ve faaliyetlerinin değerlendirilmesine ve türe özgü ayrıntılı bilgi gerektirmeden, sonraki istila aşamalarında yöneticiler tarafından karar verme sürecine rehberlik edebileceğini göstermiştir.

Datça-Bozburun ÖÇKB özelinde Vatandaş Katılımı ile gözleme dayalı bir İYT CBS veri tabanı oluştularak örnek bir bilgi yönetim ve karar verme destek aracının oluşturulması, karar vericilerin türe özgü zaman alan değerlendirmeler yapmadan, türün yayılma kapasitesine ve yönetilecek alandaki dağılımına dayalı olarak yönetim hedeflerini ve faaliyetlerini hızla önceliklendirmesine olanak tanımaktadır. Yapılan çalışmalar, deniz istilacı türlerinin yönetiminin, türler erken tespit edildiğinde ve yetkililerin müdahalesi hızlı olduğunda başarılı olma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir.

İstilacı yabancı türlerle ilgili riskler konusunda kamu bilincinin artırılması, eğitim ve farkındalık programlarının geliştirilmesi, yönetim müdahalelerinin kamuoyu tarafından kabul edilmesinin sağlanması büyük önem arz etmektedir.

DATCA-BOZBURUN IYT PROJE-SONUC RAPORU